Đổi mới để phát triển!
Tác hại của trà xanh không chỉ đến từ bản thân lá trà mà chủ yếu xuất phát từ cách sử dụng thiếu khoa học. Dưới đây là những ảnh hưởng thường gặp nếu uống trà xanh sai cách.
Trà xanh chứa caffeine – chất kích thích thần kinh trung ương. Khi uống nhiều, đặc biệt vào buổi tối, caffeine làm tăng tỉnh táo, khiến bạn khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc mất ngủ kéo dài.
Nên giới hạn lượng trà xanh khoảng 2–3 tách/ngày và tránh uống sau 16 giờ để không ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Tannin trong trà xanh có tính chát, dễ kích ứng niêm mạc dạ dày, gây cảm giác buồn nôn hoặc đau bụng, nhất là khi uống lúc bụng rỗng. Người bị viêm loét dạ dày, trào ngược axit nên đặc biệt hạn chế.
Uống trà xanh sau bữa ăn nhẹ, tránh khi đói.
Polyphenol và tannin trong trà xanh có thể liên kết với sắt không heme (từ thực vật), làm giảm khả năng hấp thu, dẫn đến thiếu máu nếu uống ngay sau bữa ăn giàu sắt.
Uống trà xanh cách bữa ăn chính ít nhất 1–2 giờ.
Trà xanh chứa oxalat – hợp chất có thể kết hợp với canxi tạo thành sỏi thận khi tích tụ lâu dài. Người có tiền sử sỏi thận hoặc nguy cơ cao nên uống lượng vừa phải.
Uống nhiều nước lọc trong ngày để giảm kết tinh oxalat.
Một số nghiên cứu cho thấy tiêu thụ chiết xuất trà xanh hoặc uống quá đặc, quá nhiều có thể gây tăng men gan, viêm gan do độc tính.
Không uống trà đặc liên tục trong thời gian dài và tránh lạm dụng viên chiết xuất trà xanh.
Hàm lượng caffeine cao có thể kích thích tim, gây tim đập nhanh, hồi hộp hoặc tăng huyết áp tạm thời, đặc biệt ở người nhạy cảm với caffeine hoặc có bệnh tim mạch.
Người cao huyết áp, rối loạn nhịp tim cần giới hạn hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống trà xanh.
Không chỉ thành phần hóa học, nhiều thói quen uống trà xanh sai cũng khiến lợi ích chuyển thành tác hại.
Uống trà xanh lúc bụng rỗng khiến axit dạ dày tăng đột ngột, tannin dễ gây kích ứng và buồn nôn.
Giải pháp: Ăn nhẹ trước khi uống.
Ngay sau bữa ăn, trà xanh làm giảm hấp thu sắt từ thực phẩm, gây thiếu máu nếu duy trì lâu dài.
Nên: Đợi ít nhất 60–120 phút sau ăn mới uống.
Trà quá đặc làm tăng lượng caffeine và tannin, còn trà để lâu dễ bị oxy hóa, mất dưỡng chất, thậm chí sinh vi khuẩn nếu để ở nhiệt độ thường.
Pha trà vừa đủ uống và dùng ngay khi còn ấm.
Lạm dụng hơn 5–6 tách/ngày có thể gây mất ngủ, hồi hộp, tiêu chảy hoặc ảnh hưởng chức năng gan thận.
Giải pháp: Giữ lượng trà xanh trong mức an toàn (2–3 tách/ngày).
Nhiệt độ nước trên 90°C có thể phá hủy polyphenol, tạo vị chát gắt và giảm lợi ích chống oxy hóa.
Nên: Pha trà ở nhiệt độ 75–85°C để giữ hương vị và dưỡng chất.
Làm sao biết cơ thể đang chịu tác hại của trà xanh? Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến mà người uống trà xanh nên chú ý để kịp thời điều chỉnh thói quen.
Uống quá nhiều trà xanh hoặc uống vào buổi tối khiến lượng caffeine tích tụ, gây khó ngủ, giấc ngủ chập chờn. Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể làm giảm khả năng tập trung, ảnh hưởng hiệu suất làm việc và học tập.
Giảm lượng trà uống, tránh uống sau 16 giờ và ưu tiên trà loãng.
Tannin và caffeine trong trà xanh có thể kích thích đường tiêu hóa, gây đau bụng, buồn nôn hoặc tiêu chảy, nhất là khi uống lúc đói hoặc uống trà quá đặc.
Uống trà sau bữa ăn nhẹ và chọn trà pha ở nhiệt độ vừa phải.
Lượng caffeine cao có thể kích thích hệ tim mạch, khiến tim đập nhanh hoặc hồi hộp, đặc biệt ở người nhạy cảm hoặc có bệnh nền về tim.
Hạn chế số tách trà mỗi ngày, chọn loại trà ít caffeine hoặc uống loãng.
Trà xanh làm giảm hấp thu sắt nếu uống gần bữa ăn, dẫn đến thiếu máu với triệu chứng mệt mỏi, da xanh xao, chóng mặt.
Uống trà cách bữa ăn giàu sắt ít nhất 1–2 giờ và bổ sung thực phẩm giàu vitamin C để hỗ trợ hấp thu sắt.
Để tận dụng lợi ích mà vẫn tránh tác hại của trà xanh, bạn có thể áp dụng các nguyên tắc sau.
Theo khuyến nghị, người trưởng thành chỉ nên uống khoảng 2–3 tách (khoảng 500–750 ml) trà xanh mỗi ngày. Lượng caffeine vượt mức có thể gây mất ngủ, lo âu, hồi hộp.
Uống trà vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều giúp cơ thể tỉnh táo và tránh ảnh hưởng giấc ngủ ban đêm. Tránh uống ngay sau bữa ăn chính hoặc khi bụng đói.
Bổ sung thực phẩm giàu sắt (thịt đỏ, đậu lăng, rau lá xanh) và canxi (sữa, hạt) để giảm nguy cơ thiếu chất do trà xanh cản trở hấp thu. Uống đủ nước lọc trong ngày để hỗ trợ đào thải oxalat.
Chọn trà xanh nguyên chất, không pha tạp và không chứa chất bảo quản. Pha trà với nước 75–85°C để giữ dưỡng chất, không để trà ngâm quá lâu để tránh vị đắng gắt và chất oxy hóa.
Trà xanh vẫn là người bạn đồng hành tuyệt vời của sức khỏe nếu biết sử dụng đúng liều lượng và thời điểm. Việc hiểu rõ tác hại của trà xanh không nhằm loại bỏ thức uống này, mà để bạn chủ động điều chỉnh thói quen, tận dụng lợi ích và hạn chế tối đa rủi ro. Hãy bắt đầu từ hôm nay với những thay đổi nhỏ nhưng hiệu quả để bảo vệ bản thân và gia đình.
